پای لنگ اینترنت در ایران

اقتصادپرس: وعده تاسیس پارک فناوری ICT با تمرکز بر «اینترنت اشیا» بعد دیگری از علاقمندی‌های مدیران ICT کشور به فناوری‌های روز در دنیا را نشان می‌دهد؛ این نوگرایی گرچه مثبت به نظر می‌رسد اما در جایی می‌تواند شکل واقعی به خود بگیرد که وعده‌ها در ابتدایی‌ترین نیازهای این حوزه بر زمین نمانده باشد.

آنچنان که معاون وزیر ارتباطات می‌گوید قرار است در پارک فناوری ICT همه زیر ساخت های لازم برای فعالیت شرکت های بخش آی سی تی ایجاد شود تا فعالان این بخش بتوانند در حوزه اینترنت اشیا که آینده آی سی تی جهان است فعالیت کرده و به توسعه آن در کشور بپردازند.

پیش تر این هم وزیر ارتباطات اینترنت اشیا را در فهرست مواردی یاد کرده بود که برای حرکت در مسیر اقتصاد مقاومتی در دستور کار این وزارتخانه قرار دارد. او گفته بود: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای آنکه بتوان روی مسیر اقتصاد مقاومتی حرکت کند با استفاده از پژوهشگاه ICT و فضایی، روی خدمات ابری، IOT نسل ۵ تلفن همراه، بیگ دیتا و فناوری‌های فضایی تحقیق کرده است.

علاقه‌مندی وزیر ارتباطات به مفهوم اینترنت اشیا به اینجا محدود نشده و در ماههای گذشته در صفحه شخصی خود به توضیح درباره آن هم پرداخته بود. آنچنان که واعظی نوشته بود: « مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است که در آن برای هر موجودی اعم از انسان، حیوان، یا اشیاء قابلیت ارسال داده از طریق شبکه ارتباطی اینترنت، فراهم می‌گردد.

فرآیند ارسال داده‌ها در فناوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژه‌ی مورد نظر یک شناسه‌ی یکتا و یک پروتکل اینترنتی تعلق می‌گیرد که داده‌های لازم را برای پایگاه داده‌‌ی مربوطه ارسال می‌کند. داده‌هایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشی‌های تلفن همراه و انواع رایانه‌ها و تبلت‌ها قابل مشاهده خواهند بود.

طبق روندی که اینترنت و ابزارهای آن در حال پیشرفت است فراگیر شدن پدیده ای به نام اینترنت اشیا امری اجتناب ناپذیر است و به زودی کشورهای دنیا به دلیل عقب نماندن از شتاب توسعه جهانی و رفع نیازهای مرتبط با این حوزه و ایجاد زمینه های رفاه و آسایش به این حوزه روی می آورند.

طراحی دستگاه‌های مختلف با امکان برقراری ارتباط بی‌سیم به منظور رهگیری و کنترل از طریق اینترنت و یا حتی یک برنامه ساده مخصوص گوشی‌های هوشمند، فناوری اینترنت اشیا را ایجاد می سازد.»

تلاش برای دستیابی به فناوری‌های نوظهور دنیا که هنوز با اما و اگرهای زیادی در دنیا روبه روست، در حالی اکنون به عنوان اولویت وزارت ارتباطات در دستور کار قرار گرفته که  وزارت ارتباطات پیش تر مسیرهای کوتاه‌ مدتی هم برای رشد و توسعه ترسیم کرده بود که هنوز بسیاری از آنها اجرا نشده است.

اما اکنون اینترنت اشیا با تمام اما و اگر‌هایی که در دنیا درباره تثیبت آنها وجود دارد از سوی مدیریت ICT کشور کاملا جدی گرفته شده و شورای راهبری طرح اینترنت اشیا هم در این وزارتخانه برای آن تشکیل شده است؛ شورایی که نخستین تصمیم آن ایجاد پارک اینترنت اشیا در طول پنج سال برای هماهنگی و اثربخشی تمامی فعالیت‌های مرتبط در کشور در این بخش بود.

اما اینترنت اشیا که حالا به عنوان یک وعده بعید از سوی مدیران ICT مطرح می‌شود در دنیا با بیم و امیدهای متفاوتی به پیش می‌رود. صاحب نظران، بزرگترین چالش اینترنت اشیا را مسائل امنیتی می دانند و معتقدند با افزایش تعداد ابزار و وسایل متصل به اینترنت تعداد حملات به آنها هم افزایش می یابد. لذا باید میان تامین امنیت و استفاده از ابزار و امکانات اینترنت اشیا تعادل برقرار شود.  نگرانی از تنوع بیش از حد بازیگران عرصه اینترنت اشیا و همین طور ناسازگاری پروتکل ها و استانداردهایی است که هر یک از این شرکت ها برای ارائه خدمات اینترنت اشیا ابداع می‌کنند، چالش دیگری است که آینده فراگیری این بعد جدید انقلاب دیجیتال را به چالش می‌کشد.

اما حالا که اینترنت اشیا برای عقب نماندن از فناوری‌های نو در جهان در اولویت قرار گرفته است بد نیست نگاهی به سایر وعده‌ها و برنامه‌های این حوزه داشت که اتفاقا با نگاه به تجربه‌های جهانی داده شد: موتور جستجوی ملی، یکی از اولویت‌هایی بود که برای عقب نماندن از دنیا مطرح شد اما  حالا بیش از ۵سال از عمر کلید خوردن آن به طور رسمی در کشور ما می‌گذرد بیش از آنکه بتواند نامی آشنا برای کاربران اینترنت باشد و سهمی از جستجوی اینترنتی آنها داشته باشد سوژه‌ای برای دادن وعده‌های مبهم و برگزاری افتتاحیه از سوی وزارت ارتباطات بوده است و تا به حال ۵ بار افتتاح بی حاصل را در کارنامه خود ثبت کرده است. هدف اولیه این پروژه  تولید محتوا و ارایه آزادانه اطلاعات تولید شده در کشور  بدون سانسور و بدون گرایش مالی بنگاه‌های اقتصادی دنیا عنوان شده بود.سیستم عامل ملی پروژه دیگری بود که سرنوشت مشابه و یا حتی بدتری نسبت به جویشگر بومی داشت و بیش از یک دهه مطرح شد و در نهایت به نقطه نامعلومی رسید.

فیلترینگ هوشمند پروژه دیگری بود که وزارت ارتباطات به آن ورود پیدا کرد و البته خروجی موفقی هم برای خود به ثبت نرساند. حمایت از تولید محتوای داخلی از دیگر وعده‌هایی بود که حالا از وزارت ارتباطات مطالبه می‌شود و از همه مهمتر شبکه ملی اطلاعات است به عنوان مهمترین اولویت و پروژه وزارت ارتباطات بعد از یک دهه هنوز در گیر و دار تعریف و مفهوم است و حتی بر سر از وجود داشتن یا نداشتن آن بر سر مجریان و ناظران اختلاف نظر وجود دارد. پروژه‌ای ملی که البته با نگاه به تجربه‌های روز دنیا و برای ایجاد دسترسی آسان و پرسرعت برای کاربران و گسترش محتوای داخلی و تحقق دولت الکترونیک ضروری مطرح می‌شد.

از سوی دیگر در حالی اینترنت اشیا دغدغه اصلی مدیران ICT است که دسترسی به اینترنت با کیفیت دغدغه اصلی کاربران اینترنت در ایران است و کاربران هنوز تصوری از اینترنت با کیفیت و پرسرعت، بدون قطعی و اختلال‌های مکرر ندارند و باید سوال کرد که کدام اینترنت قرار است حالا به اشیا برسد؟

منبع: فارس