زندگی دشوار کارگران با درآمد ۸ میلیونی و هزینه های ۲۰ میلیونی

به گزارش اقتصاد پرس؛ در حال حاضر حدود ۱۵ میلیون کارگر در کشور وجود دارند که در بخش‌های مختلف خدماتی و تولیدی و … کار می‌کنند. کارگران همانند دیگر قشرهای جامعه از همان ابتدای انقلاب پای کار کشور بوده و در تمام سختی‌ها و شیرینی‌ها، پستی‌ها و بلندی‌ها در کنار مردم گام برداشته‌اند.

کارگران در زمره اقشاری هستند که در تلاطم‌های اقتصادی، گرانی و رکود تورمی بسیار متضرر شده اند. قشری که آن را اساس تحولات اقتصادی و چرخیدن چرخ‌های اقتصاد کشور می‌دانند اما در زمان تصمیم‌گیری‌ها، همواره آخرین توجهات به آنان معطوف شده است.

ریشه مشکلات کارگری را می‌توان در دو زمینه دید، نخست از دیدگاه تصمیمات دولتی و ساختار اقتصادی یعنی به نوعی عامل بیرونی و دوم ساختار جامعه کارگری و صنفی یا به عبارت دیگر عامل درونی؛ عامل درونی عدم داشتن تشکل قوی کارگری می باشد و عامل بیرونی نگاه و تفکر دولتی است که هنگام تعیین دستمزد باز هم زورش به کارگر می رسد.

چندی پیش علی حسین رعیتی فرد،معاون روابط کار درباره اینکه حقوق و دستمزد با خط فقر فاصله دارد افزود: هرساله یک نرخ مشخص برای سبد معیشتی مشخص می‌کنیم که این سبد برای سال۱۴۰۲ حدود ۱۳میلیون و ۱۰۰هزار تومان بود. حدود ۶۴ درصد آن با دستمزد ۱۴۰۲پوشش داده می‌شود. عدد و رقم دستمزد هرساله در شورای عالی کار به صورت سه جانبه با توجه شرایط حاکم بر بازار کار و اقتصاد بنگاه‌های مختلف تعیین می‌شود. درسال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲عددی که به توافق رسیده‌ایم بیش از ۶۰درصد سبد را پوشش می‌دهد و از تمام نرخ‌هایی که سال‌های قبل مشخص شده بود، بیشتر بود. ان‌ شاالله برای سال جدید تصمیم بهتری بگیریم.

دستمزد بالاخره ترمیم می شود؟

علی بهادری، سخنگوی دولت درباره دستمزد نیروی کار می گوید: ️ در حوزه حداقل حقوق کارگران نیز باید اذعان کرد که این حقوق در سال ۹۹حدود ۳۲میلیون ریال بود که الان به ۷۹میلیون ریال افزایش پیدا کرده که البته کم است، همزمان یارانه افراد از ۵۰۰هزار ریال به ۴میلیون ریال رسید و این نشان می‌دهد جهت‌گیری دولت در ۲سال گذشته بیشتر به سمت توجه به طبقه پایین بوده است.

وی بیان کرده است: ️ در موضوع حداقل بگیران هم مساله‌ای اتفاق افتاد، دولت در ۲سال گذشته در ارایه لایحه بودجه به مجلس پیشنهاد افزایش حقوق حداقل بگیران را ۳۰و حداکثر بگیران را نیز تا ۱۰درصد داد، یعنی حالت پلکانی معکوس به نفع طبقات پایین‌تر، که البته هر ۲سال مجلس با این پیشنهاد موافقت نکرد.

محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار در گفت‌وگویی بیان کرده است در جلسه آتی شورای عالی کار که اواخر آبان برگزار می‌شود معیشت و تامین مسکن کارگران بررسی خواهد شد.

جلسه شورای عالی کار هشتم آبان‌ماه برگزار شد و در حالی که کارگران انتظار داشتند بحث معیشت و دستمزد مطرح شود خبری از ترمیم مزد کارگران نشد و پیشنهاداتی درباره اختصاص بن الکترونیکی به کارگران و تأمین مسکن کارگری داده شد.

اصلاح طبقه بندی مشاغل

نماینده کارگران در شورای عالی کار در مورد محوریت جلسه آتی شورای عالی کار گفت: در جلسه قبل ما چند دستور کار از جمله پیشنویس طبقه‌مندی مشاغل را داشتیم که اصلاحاتی داشت و مباحث دیگری مانند معافیت خیریه‌ها از شمول برخی مواد قانون کار که انجام نشد و درخواست ما این بود که بررسی معیشت را هم داشته باشیم که نظر وزیر کار این بود در جلسه آتی موضوع بررسی معیشت و مخصوصاً مسکن را داشته باشیم.

تاجیک ادامه داد: مسکن بخش قابل توجهی از هزینه‌های کارگران را دربرمی‌گیرد برای همین نظر وزیر کار این بود که راهکارهای کمک به تامین مسکن کارگران در جلسه بعد بررسی شود. بر این اساس، ما از شرکای اجتماعی و تشکل‌های کارگری و کارفرمایی می‌خواهیم، اگر در این زمینه نظر و پیشنهادی دارند می‌توانند برای طرح در جلسه آینده ارائه کنند. همچنین ما درخواست دادیم که بحث معیشت در کمیته‌ای ذیل شورای عالی کار مورد کارشناسی دقیق قرار گیرد که معاونت روابط کار وزارت کار قرار شد مقدمات لازم برای برگزاری جلسه معیشت و کمیته دستمزد را فراهم کند.

فعالان بازار کار معتقدند کارگران با چالش‌های متعددی مانند نداشتن امنیت شغلی، نداشتن بیمه مناسب، ثبت‌نشدن سابقه کار در برخی از موارد و کاهش قدرت خرید روبه‌رو هستند که در این بین نداشتن امنیت شغلی، مهم‌ترین چالش به شمار می‌آید.

این قشر همواره با مشکلاتی از قبیل نبود امنیت شغلی، گرانی مسکن، کاهش قدرت خرید و افزایش قیمت کالا‌های مصرفی اساسی، فقدان بیمه و عدم ثبت سابقه کار و در سال‌های اخیر با شیوع کرونا و کاهش فرصت‌های شغلی رو‌به‌رو بوده‌اند.

سواستفاده از کارگران

کارگران همانند سایر قشر‌های جامعه در کنار هزینه‌های اصلی زندگی نیازمند تامین هزینه‌هایی مانند آموزش، بهداشت، درمان و سایر هزینه‌های جاری نیز هستند.

بر اساس نرخ حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۲، یک کارگر دارای یک فرزند، حدود ۸میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند، در حالی که بر اساس گفته خود کارگران سبد معیشت آن‌ها حدود ۲۰میلیون تومان است که یعنی فقط ۴۰ درصد سبد معیشت با دستمزد پوشش داده می شود.

در کنار مسائل اقتصادی، اجرای قرارداد موقت یکی دیگر از مشکلات کارگران است. کارشناسان می‌گویند در اجرای قرارداد موقت (فصلی یا ۶ ماهه) انواع و اقسام سوءاستفاده‌ها از کارگر صورت می‌گیرد و کارگر به دلیل نداشتن سند و مدرک قادر به پیگیری آن نیست.

کارشناسان اعلام می کنند در صورتی که خیال کارگر از آینده شغلی خود راحت باشد، بازدهی بیشتر و راندمان کاری بالاتری خواهد داشت و این افزایش بازدهی در نهایت به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.

تسنیم