بازار کار ایران در شرایط تحریم کشش پذیرش اتباع را ندارد

یک کارشناس و فعال حوزه کار و کارگری گفت: اخباری از مجلس آمده که بسیار خطرناک و نگران کننده است. ظاهرا بخش هایی در حاکمیت، خواستار ورود گسترده افغان ها به کشور هستند. مشخص نیست چرا در شرایطی که با نرخ بیکاری بالا مواجهیم و چوانان، فارغ التحصیلان و زنان کشورمان در مسیر اشتغال با بن بست رو به رو هستند، باید این سیل از مهاجران را پذیرا باشیم؟ کدام رویکرد ملی مبتنی بر این رفتار است؟

به گزارش اقتصاد پرس؛ حمید حاج اسماعیلی گفت: محسوسترین اتفاقی که در رابطه با ساماندهی اتباع خارجی و به ویژه افغان‌ها در ایران شاهد بودیم بر اساس تصمیمی انجام شد که پیش از جنگ، اتخاذ شده بود. در دوران جنگ و پس از آن، به دلیل حساسیت‌های امنیتی و ارتباط برخی افراد با جاسوسان این مسئله تشدید شد. از طریق خبرگزاریها، وزارت کشور و اخبار خارجی مشخص شد که ما حدود یک میلیون و دویست هزار نفر را که می‌تواند رقمی پایین‌تر از این هم باشد، از کشور اخراج کرده‌ایم. همچنین دولت اعلام کرد که بخش زیادی از این افراد، داوطلبانه از کشور خارج شده‌اند. تعداد افراد داوطلب نیز حدود ۷۰۰ هزار نفر اعلام شد. بعد از این بود که دیگر شرایط جدی و پیگیری دولت، دستگاه‌های نظامی و امنیتی را ندیدیم. یکی از نگرانی‌هایی که بعد از ساماندهی در کشور شکل گرفته بود، رو به رو شدن با کمبود کارگر بود. برخی از افراد با نیت‌های مثبت یا منفی شروع به صحبت درباره این موضوع کردند که کمبود کارگران افغان کشور را با مشکل مواجه می‌کند.

وی افزود: بعد از نگرانی‌های مطروحه درباره کمبود نیروی کار، بسیاری از کارشناسان با سند و مدرک مشخص کردند که ما با کمبود نیروی کار در کشور مواجه نخواهیم شد. بخش زیادی از کارگران افغان در حوزه کارگری ساختمان فعال بودند و ما از سال‌ها پیش زیرساخت‌های لازم برای تربیت نیروی کار ایرانی و آموزش این نیرو، ساماندهی نیروی ایرانی و از همه مهمتر صدور کارت مهارت در رشته‌های متعدد انجام شده است؛ بنابراین تاکید من همیشه بر این موضوع بود که لااقل در بخش ساختمانی، علیرغم ادعای بسیاری از افراد، اصلا جای نگرانی نیست و به اندازه کافی، نیروی ماهر و متعهد داریم. دومین بخشی که از طرف برخی شرکت‌های پیمانی شهرداری که معمولا در حوزه فضای سبز و جمع آوری زباله مطرح شد، نیز جلب توجه کرد. اما در آن بخش نیز مدارک کافی وجود داشت که می‌توان از طریق مدیریت و برنامه ریزی درست، برای رفع مشکلات احتمالی در صورت فقدان نیروی کار افغان اقداماتی را انجام داد. اتفاقا تاکید من این است که اقدامات زیرمجموعه شهرداری‌ها را می‌توان به واسطه اجرای درست قانون و اعطای دستمزد عادلانه، به راحتی با نیروی کار ایرانی به سرانجام رساند.

این فعال و کارشناس حوزه کارگری در ادامه گفت: بخش‌هایی مثل بخش‌های کشاورزی، صنعتی و امثالهم نیز در اولویت‌های بعدی قابل کنترل بود. اما متاسفانه دیدیم که اتفاق خاصی رخ نداد. حقیقت را باید بپذیریم؛ اکنون با توجه به شرایط سخت تحریمی، بازار کار کشور، کشش لازم را ندارد و بازار کار به اندازه کافی توسعه پیدا نکرده و حتی کوچکتر هم شده است؛ بنابراین با روندی کاهنده در حجم بازار کار رو به رو شده‌ایم. به همین علت نیز بازار کار غیر رسمی در حال بزرگ‌تر شدن است. آن چه بسیار مهم است، این است که بپرسیم چرا دولت در یکی دو ماه اخیر، آن بحث ساماندهی اتباع را که با آن شدت و غلظت در حال اجرا بود، پیگیری نمی‌کند؟ این موضوع خواسته افکار عمومی نیز بود و برخی کارشناسی‌ها و بررسی‌ها هم نشان می‌داد به لحاظ اجتماعی و اقتصادی نیز روند ورود بی رویه و بی محابای اتباع بیگانه چه خساراتی به کشور وارد می‌کند. حتی پس از جنگ برخی الزامات امنیتی در خصوص اتباع بیگانه و غیرمجاز مطرح شده بود.

وی افزود: چرا دیگر این روز‌ها نه تنها هیچ جنب و جوش و تلاشی برای اخراج اتباع غیرمجاز دیده نمی‌شود، بلکه اقداماتی خلاف این موضوع نیز در حال اجرا است. برای مثال ما می‌شنویم که کنسولگری‌های ایران، در کشور افغانستان و سفارت ایران، از پذیرش نیروی مهاجر استقبال می‌کند. همچنین اخباری از مجلس آمده که بسیار خطرناک و نگران کننده است. ظاهرا بخش‌هایی در حاکمیت، خواستار ورود گسترده افغان‌ها به کشور هستند، آن هم بدون این که متوجه تبعات این وضعیت برای بخش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی باشند. مشخص نیست چرا در شرایطی که با نرخ بیکاری بالا مواجهیم و جوانان، فارغ التحصیلان و زنان کشورمان در مسر اشتغال با بن بست رو به رو هستند، باید این سیل از مهاجران را پذیرا باشیم؟ کدام رویکرد ملی مبتنی بر این رفتار است؟ طرح مبهم مجلس در خصوص جذب مهاجرینی که همسر شرعی دارند نیز جای سوال جدی دارد. سیاست‌های دولت و حاکمیت در حوزه پذیرش اتباع و به ویژه افغان‌ها به شدت متناقض است و هر یک ساز خود را می‌زنند. روند ساماندهی و اخراج اتباع افغان عملا متوقف شده و گویی دولت می‌خواهد برای حضور افغان‌ها دلایلی بتراشد که نه مورد قبول افکار عمومی است نه تناسبی با وضعیت اشتغال کشور دارد.

/فرارو