اعتراض یک اقتصاددان به مسئولان: شما معیشت مردم را درست کنید، قول می‌دهند بچه‌دار شوند

اقتصاد پرس؛ فرشاد مومنی، اقتصادان در همایش « قائم مقام فراهانی پیشگام اندیشه توسعه در ایران » گفت: برگزاری این همایش در واقع یک پیام کلیدی دارد که به نظر من بیش از هر چیزی به درد حکومتگران فعلی می خورد و آن پیام این است که وقتی حکومتی به توسعه پشت می کند و اراده ای برای حرکت به سمت توسعه از خود نشان نمی دهد، جایگزینش بی ثباتی و ناامنی نظام وار و نابرابری ناموجه کشنده و وابستگی های ذلت آور به دنیای خارج و فقر و فلاکت فراگیر و عمومی است.

به گزارش جماران، مومنی درباره اقدام اخیر دولت روسیه در همنوایی با امارات علیه تمامیت ارضی کشورمان گفت: در همین روزهای اخیر دیدید که کسانی که از سر نادانی دلخوش کرده بودند به مثلا پشتیبانی پوچ، توخالی، فریبکارانه، ظالمانه و استثماری چین و روسیه در ایران؛ دیدند که هر کدام از این کشور ها که بوی پول بیشتر از جای دیگری به مشامشان رسید، تمام آن ماجراها و تعهدات قبلی با شما را زیر پا گذاشتند. در همین جلسه شنیدید و برای شما توضیح داده شد که روس ها در  قرارداد ترکمنچای با همه جنایت ها و زورگویی ها و استثمار قول داده بودند پشتیبان بقای قاجار باشند، با این حال هر بار که تحت این عنوان می شد آشوب جدیدی در ایران راه انداخت و به روی مردم اسلحه کشید، آنها این را بهانه کرده و به شهرهای ما حمله می کردند. اما هر بار که قرار بود وفای به عهد باشد و پردداخت هزینه و نشان دادن شرافت؛ از آنها خبری نبود. نه از روس ها و نه انگلیسی ها.

او ادامه داد: چقدر دردناک و تلخ و غم انگیز است که خیلی ها امروز هم، یا این عبرت ها را نمی فهمند یا خود را به نفهمی می زنند. اما کلید بحث این است که اگر بخواهیم از این مناسبات نجات یابیم باید آرمان های سطح توسعه، جایگزین پول و زور و سرکوب و فریب شود. و این راه نجات است و دلیل این که این روز یعنی سالگرد کشته شدن قائم مقام فراهانی را برجسته می کنیم این است که همه دلسوزان ایران را به بازخوانی جدی تاریخ ۱۵۰ سال گذشته ایران دعوت کنیم. برای این که هم عبرت ها و درس های خیلی بزرگی در آن وجود دارد که حکومت را از این سرگشتگی و تحیر و سردرگمی و ندانم کاری نجات می دهد و هم امکان بسیج همه ظرفیت های مادی و انسانی کشور به سمت وضعیت بهتر را فراهم می کند.

او گفت: مرحوم شایگان هم مثل خیلی از روشنفکران و متفکران بزرگ معاصر از کارنامه جمهوری اسلامی در این زمینه دچار نوعی یاس فلسفی و سرخوردگی اندیشه ای شده و حتی نسبت به میراث های ارجمند اندیشه ای خودشان هم مردد شدند. در حالی که اگر مجال بود تا گفتگوهای سازنده اعتلا بخش در این زمینه در گیرد، شما می دیدید که “آسیا در برابر غرب” شایگان، برای امروز ایران هم درس های اندیشه ای خیلی بزرگ دارد. او هوشمندانه در آن کتاب توضیح داده که اگر می بیینید ژاپنی ها و شرق آسیا موفق شدند چون در بنیان های فکری و فلسفی شکل گیری انقلاب فناورانه در غرب، متمرکز شدند و ما هم جزء این راهی نداریم و به همین خاطر من هم چنان عمیقا خود را وامدار کتاب او می دانم و آن را از نظر اصول و مبانی قابل دفاع می دانم؛ گرچه که قابل نقد و تکمیل هم هست.

با استثمار وحشتناک و با ندانم کاری و نابخردی‌ها در کاهش دستمزد حقیقی، نیروی کار را با وحشتناک‌ترین عسرت‌ها، رها کرده‌اند و بعد می‌گویند که مژدگانی بدهید که وام ازدواج را بالا برده‌ایم! شما معیشت را اصلاح کنید مردم خودشان حافظ دین شان می شوند.

او در ادامه گفت: فضایی که فاسدها، لاشخورها، زورگوها و وابستگان به قدرت های بزرگ در ایران ایجاد کردند چنان است که اگر الان هم کسی بحث از حق و عدل و آزادی کند، عده ای با زدن برچسب؛ او را لجن مال می کنند. اگر بخواهید بگویید کشوری که تکلیف خود را با عدالت روشن نکند محال است روی خوش ببیند می گویند این تمایلات کمونیستی دارد! در حالی که هر کسی که با خرد و اندیشه، وقتی با میراث اندیشه ای مارکس برخورد می کند، متوجه می شود که در اندیشه مارکس بی شمار مطالب عمیق تحلیلی اعتلابخش برای بشر وجود دارد. البته نقدهایی هم وجود دارد، کسی نمی گوید مارکس خداست؛ خودش هم چنین ادعایی نکرد.  اما به هر حال خدماتش به اندیشه بشر و اعتلای سطح فهم انسان ها کم نظیر است.

می خواهم بگویم آنها که تا می گویی بدون آزادی، ایران نجات نمی یابد. می گویند هر کسی که آزادی می خواهد انحراف جنسیتی دارد و دچار تمایلات غیراخلاقی است، مشکوک هستند! کدام آزادی خواه واقعی بی بند و باری جنسیتی را ترویج کرده است؟! این دروغ ها را می گویند تا باب بحث اعتلا بخش بسته شود.

کل ادعایی که شهرداری برای تخلیه خانه اندیشمندان مطرح کرده و انعکاس رسانه ای یافته این است که می گویند که از گروهی افراد، در خانه اندیشمندان دعوت نشده است! این نشان می دهد که آنها نمی دانند خانه اندیشمندان در ابتدا از کسی دعوت نمی کند؛ بلکه آنها که حرفی برای گفتن دارند، متقاضی عضویت می شوند. اگر شما در این زمینه صادق هستید، تریبون برای آنهایی که شما می گویید آنجا نیستند بیش از هزار برابر اعضای خانه اندیشمندان است. این چقدر ناروایی و ظلم و خلاف گویی و بهانه جویی است؟! برای این که اگر دو نفر و نصفی متفکر با انگیزه مانده اند را با این کارها بتارانیم و بفرستیم بیرون؟

مومنی به تلاش برای بستن خانه اندیشمندان اشاره کرد و گفت: این حادثه تلخی بود و تلخ تر از آن، حرف های برخی مسئولان شهری است که با قلدری می گویند ما این مشی را ادامه می دهیم. من خاضعانه از مقامات سطح بالای کشور خواهش می کنم مداخله کنند و این بساط برخوردهای حذفی و ضدتوسعه ای را جمع کنند.

این استاد دانشگاه از «جوک هایی علیه فرهنگ ایران» انتقاد کرد و گفت: یکی دیگر از مسائلی که ما را خیلی گرفتار کرده و در غربت اندیشه توسعه  پیش آمده؛ این است که برخی افراد از سر دلسوزی، سرخوردگی و یاس به خودزنی رو آورده اند و جوک های غیرعادی درباره فرهنگ ایرانی ها راه می اندازند. تا حرفی می زنیم به تخطئه و طعنه، اهانتی به فرهنگ ایرانیان ها می کنند. شما ادبیات عمیق و فاخر زمینه توسعه را ببینید، اگر حکومت ما سطح بلوغ اندیشه اش بالاتر رود و از کوته نگری رانت محورِ فاجعه ساز، دست بردارد و رو به توسعه کند؛ به آن افرادی که خودزنی می کنند می گویم به جای خودزنی پرچم توسعه را بلند کنید و اگر این پرچم بلند شود ما از این توهم ها نجات پیدا می کنیم و به جای خودزنی، همکاری و اعتلابخشی و تکامل را در دستور کار قرار می دهیم.

مومنی با انتقاد از «تبلیغات فرزندآوری و ازدواج» در جامعه؛ اظهار کرد: این را تصادفی نبینید که هی موعظه می کنند که بروید ازدواج کنید و بعد تا می توانید اولاددار شوید. کار با موعظه نیست، شما امنیت اقتصادی را با سیاست های نابخردانه به هم ریخته اید! گزارش های رسمی می گویند در دو دهک پایین درآمدی، امید به خانه دار شدن متناسب با جایگاه شان بیش از ۲۰۰ سال زمان می برد. برای متوسط ها ۵۰ سال. شما معیشت را اصلاح کنید مردم خودشان حافظ دین شان می شوند.